altruïstisch manifest

Onder altruïsme verstaan we de vaardigheid ons onvoorwaardelijk in te zetten voor de ander vanuit het fundamentele inzicht met die ander verbonden te zijn.

In bijna alles wat we doen en nodig hebben zijn mensen op elkaar aangewezen om een kwalitatief en betekenisvol leven te leiden. De mensheid ontwikkelde doorheen haar geschiedenis een unieke aanleg tot samenwerking, wat zich uit in complexe en verregaande samenwerkingsverbanden, zowel binnen de eigen gemeenschap als over de gemeenschappen heen.

Tegelijkertijd stellen we vast dat er ontzettend veel pijn, angst en verdriet in de wereld aanwezig is ten gevolge van armoede, uitbuiting, oorlog, politiek en financieel geknoei, depressie, zelfmoord… en dit zowel op individueel als collectief niveau. Oorzaak en gevolg laten zich in dit onvolledige rijtje overigens niet zo eenduidig onderscheiden. Onze aanleg tot samenwerking leidt dus niet a priori tot ‘een betere wereld’. Zolang deze niet altruïstisch is geïnspireerd, kan ze ook pijn, angst en verdriet in het leven roepen, bestendigen of versterken.

Wetenschappelijk onderzoek leert dat kinderen reeds op zeer jonge leeftijd onbaatzuchtig gedrag vertonen. Ze leren dit aangeboren gedrag pas matigen nadat sociale en culturele normen worden geïnternaliseerd. Daarom pleiten we ervoor om bewust en actief in te zetten op onze altruïstische aanleg en samen de afslag te nemen naar een meer altruïstische samenleving.

We geloven dat een altruïstisch geïnspireerde opvoeding de deur kan openen naar een wereldwijde en revolutionaire verschuiving in de ontwikkeling van de mensheid richting meer empathie, onbaatzuchtige zorg en samenwerking.

Als mens staan we niet alleen in relatie met andere mensen. We zijn afhankelijk van en innig verbonden met onze hele omgeving. Vanuit onze egocentrische beleving van de wereld zoeken we naar betekenis en stellen we ons vragen over onze plaats binnen de kosmos. Daarom presenteren we de mens graag als een homo relationis: vanaf de prille conceptie staat elke mens, bewust of onbewust, in relatie met alles en iedereen. Anders gezegd: hij staat altijd en overal in verbinding.

Wanneer de wederkerigheid in al deze verbindingen onvoldoende of niet als een tweede natuur wordt aangevoeld of begrepen, geven we meer voeding aan onze egocentrische aanleg. Politieke, culturele en economische systemen die hier baat bij hebben werken deze processen in de hand of houden ze in stand.

Hierdoor brengt de mens onnoemelijk veel leed toe aan zichzelf, aan de ander én aan de omgeving waarin hij leeft, met gevaar het voortbestaan van al wat daarin leeft en floreert te ondermijnen.

Onze kinderen zijn de volwassenen van morgen. Via altruïstische opvoeding en onderwijs willen we een verandering in onze mindset tot stand brengen, een transformatie in onze manier van denken. Want hoe we denken bepaalt immers ons spreken en handelen. We streven ernaar dat elk kind mentaal en fysiek zelfredzaam wordt, dat het tot zelfkennis komt en een sterke, evenwichtige en sociale persoonlijkheid ontwikkelt, geluksvaardig, in balans met zichzelf, met de ander en met zijn omgeving.

Het inzetten op de ontwikkeling van een onbaatzuchtige mindset is echter net zo belangrijk voor de volwassene van vandaag. Dit proces kan en moet dan ook breder binnen de samenleving op gang worden getrokken via de opvoeding thuis (vanaf het prilste begin), via training, vorming en educatie (buitenschools, op en/of na het werk, in de vrije tijd…).

Elke handeling, elk initiatief dat wordt ondernomen zou een altruïstisch effect moeten sorteren, hoe klein ook. Zowel om de levenskwaliteit van elke mens te optimaliseren als met het oog op de aanvang van een breed en noodzakelijk herstelproces ten behoeve van fauna en flora, en dit vanuit een diep doorvoelde verbinding met de natuur in zijn geheel en haar rijke biodiversiteit in het bijzonder.

Laten we daarom zo snel mogelijk én met zoveel mogelijk deze afslag nemen:

TAKE THE A-TURN!

Daan Annemans, Marijke Fabre, Karien Hanoulle, Frank Van Rompaey, Kurt Vanoosterweyck.