Onder altruïsme verstaan we
de vaardigheid ons onvoorwaardelijk in te zetten voor de
ander vanuit het fundamentele inzicht met die ander verbonden
te zijn.
In bijna alles wat we doen en nodig hebben zijn mensen op elkaar
aangewezen om een kwalitatief en betekenisvol leven te leiden. De
mensheid ontwikkelde doorheen haar geschiedenis een unieke aanleg
tot samenwerking, wat zich uit in complexe en verregaande
samenwerkingsverbanden, zowel binnen de eigen gemeenschap als over
de gemeenschappen heen.
Tegelijkertijd stellen we vast dat er ontzettend veel pijn, angst
en verdriet in de wereld aanwezig is ten gevolge van armoede,
uitbuiting, oorlog, politiek en financieel geknoei, depressie,
zelfmoord… en dit zowel op individueel als collectief niveau.
Oorzaak en gevolg laten zich in dit onvolledige rijtje overigens
niet zo eenduidig onderscheiden. Onze aanleg tot samenwerking
leidt dus niet a priori tot ‘een betere wereld’. Zolang deze niet
altruïstisch is geïnspireerd, kan ze ook pijn, angst en verdriet
in het leven roepen, bestendigen of versterken.
Wetenschappelijk onderzoek leert dat kinderen reeds op zeer jonge
leeftijd onbaatzuchtig gedrag vertonen. Ze leren dit aangeboren
gedrag pas matigen nadat sociale en culturele normen worden
geïnternaliseerd.
Daarom pleiten we ervoor om bewust en actief in te zetten op
onze altruïstische aanleg en
samen de afslag te nemen naar een meer altruïstische
samenleving.
We geloven dat een altruïstisch geïnspireerde opvoeding de deur
kan openen naar een wereldwijde en revolutionaire verschuiving in
de ontwikkeling van de mensheid richting meer empathie,
onbaatzuchtige zorg en samenwerking.
Als mens staan we niet alleen in relatie met andere mensen. We
zijn afhankelijk van en innig verbonden met onze hele omgeving.
Vanuit onze egocentrische beleving van de wereld zoeken we naar
betekenis en stellen we ons vragen over onze plaats binnen de
kosmos. Daarom presenteren we de mens graag als een homo
relationis: vanaf de prille conceptie staat elke mens, bewust of
onbewust, in relatie met alles en iedereen. Anders gezegd: hij
staat altijd en overal in verbinding.
Wanneer de wederkerigheid in al deze verbindingen onvoldoende of
niet als een tweede natuur wordt aangevoeld of begrepen, geven we
meer voeding aan onze egocentrische aanleg. Politieke, culturele
en economische systemen die hier baat bij hebben werken deze
processen in de hand of houden ze in stand.
Hierdoor brengt de mens onnoemelijk veel leed toe aan zichzelf,
aan de ander én aan de omgeving waarin hij leeft, met gevaar het
voortbestaan van al wat daarin leeft en floreert te ondermijnen.
Onze kinderen zijn de volwassenen van morgen. Via altruïstische
opvoeding en onderwijs willen we een verandering in onze mindset
tot stand brengen, een transformatie in onze manier van denken.
Want hoe we denken bepaalt immers ons spreken en handelen. We
streven ernaar dat elk kind mentaal en fysiek zelfredzaam wordt,
dat het tot zelfkennis komt en een sterke, evenwichtige en sociale
persoonlijkheid ontwikkelt, geluksvaardig, in balans met zichzelf,
met de ander en met zijn omgeving.
Het inzetten op de ontwikkeling van een onbaatzuchtige mindset is
echter net zo belangrijk voor de volwassene van vandaag. Dit
proces kan en moet dan ook breder binnen de samenleving op gang
worden getrokken via de opvoeding thuis (vanaf het prilste begin),
via training, vorming en educatie (buitenschools, op en/of na het
werk, in de vrije tijd…).
Elke handeling, elk initiatief dat wordt ondernomen zou een
altruïstisch effect moeten sorteren, hoe klein ook. Zowel om de
levenskwaliteit van elke mens te optimaliseren als met het oog op
de aanvang van een breed en noodzakelijk herstelproces ten behoeve
van fauna en flora, en dit vanuit een diep doorvoelde verbinding
met de natuur in zijn geheel en haar rijke biodiversiteit in het
bijzonder.
Laten we daarom zo snel mogelijk én met zoveel mogelijk deze
afslag nemen:
TAKE THE A-TURN!
altruïstisch manifest
TAKE THE A-TURN!
Daan Annemans, Marijke Fabre, Karien Hanoulle, Frank Van Rompaey, Kurt Vanoosterweyck.